طلاق توافقی چگونه است؟ مراحل – مدارک – هزینه طلاق توافقی
زندگی مشترک با همه فراز و نشیب هایی که دارد ممکن است بنا بر دلایل مشخص و مختلفی برای برخی از زوجین قابل تحمل نباشد که در چنین شرایطی طلاق توافقی می تواند یک گزینه مناسب و کم دردسر برای جدایی آن ها تلقی شود.
از آن جایی که در این نوع طلاق دو طرف درگیر، از قبل نسبت به حل آن به توافق رسیده اند و صحبت ها و کشمکش های خود را در مورد مهریه، جهیزیه و غیره به صورت توافقی انجام داده اند، می توان آن را جزء ساده ترین و کم دردسرترین روش های طلاق زوجین دانست.
تعریف طلاق توافقی
اگر بخواهیم برای طلاق توافقی یک تعریف جامع و مناسب ارائه دهیم، بدین صورت خواهد بود: «طلاق توافقی همانطور که از اسمش پیداست یکی از انواع طلاق در بین زوجین بوده که با توافق قبلی آنها صورت می گیرد. زوجینی که بنا بر دلایلی، دیگر قادر به ادامه زندگی زناشویی نیستند در مورد جدایی و سایر مسائل مربوط به آن مانند مهریه، نفقه، جهیزیه و غیره با هم به توافق رسیده و سپس از طریق مراجع قانونی نسبت به ثبت آن اقدام می نمایند.»
به عبارت دیگر زوجینی که جهت ثبت طلاق توافقی اقدام می کنند می بایست از قبل در مورد مسائل مختلف زندگی مشترک مانند تعهدها، دین ها و تکالیف خود پس از جدایی به توافق و تفاهم لازم رسیده باشند.
از جمله این مسائل و تعهدها می توان به چگونگی حضانت فرزندان، نفقه همسر و فرزندان پس از جدایی، چگونگی پرداخت مهریه، جهیزه همسر و غیره اشاره کرد که از بین آن ها مسئله مهریه در مقایسه با موارد دیگر به تأمل و بررسی بیشتری نیاز دارد.
بررسی درخواست طلاق توافقی
نحوه درخواست طلاق توافقی تقریبا مشابه با انواع دیگر طلاق بوده که می بایست با رجوع به دفاتر خدمات قضایی انجام شود و مستلزم پرداخت هزینه هایی نیز می باشد.
البته تفاوت هایی نیز در مراحل ثبت و پیگیری آن وجود دارد که یکی از آن ها حضور همزمان زوجین یا وکلای آن ها برای ثبت و امضای درخواست طلاق توافقی است که این کار در دفتر خدمات قضایی انجام می شود.
در حالی که در انواع دیگر طلاق، زوج یا زوجه به طور جداگانه و یا همراه با وکلای خود در دفتر خدمات قضایی حاضر می شوند.
تفاوت دیگر طلاق توافقی با بقیه، لزوم اخذ گواهی عدم انصراف از طلاق است که توسط مشاوره خانواده مراکز بهزیستی صادر می شود که در صورت عدم اخذ این گواهی، درخواست طلاق زوجین نه ثبت می شود و نه به دادگاه ارجاع داده می شود.
مراحل طلاق توافقی
بر اساس قانونی که در سال 1391 در زمینه حمایت از خانواده ها به تصویب رسیده است، در طلاق توافقی برخلاف انواع دیگر طلاق مانند طلاق از جانب مرد یا طلاق از جانب زن، نیازی به ارجاع زوجین به داوری توسط دادگاه نیست.
از این رو طلاق توافقی شامل مراحل مشخصی است که در این بخش به معرفی و تشریح آن ها خواهیم پرداخت.
- مراجعه به مراکز بهزیستی و بخش مشاوره آن، اولین مرحله از مراحل طلاق توافقی را شامل می شود. در این بخش همان طور که اشاره کردیم نیاز به اخذ گواهی عدم انصراف از طلاق است که توسط مشاوره خانواده مراکز بهزیستی صادر می شود.
- سپس از زوجین درخواست می شود که از طریق ثبت نام در سامانه در جلسات مشاوره طلاق شرکت کنند و عدم حضور آن ها در این جلسات طبعاتی را برای آن ها به همراه خواهد داشت.
- در مرحله دوم جهت ثبت درخواست طلاق لازم است پس از اخذ گواهی عدم انصراف از طلاق توسط مراکز بهزیستی و گذراندن جلسات مشاوره طلاق، به دفاتر خدمات قضایی مراجعه شود و درخواست مورد نظر به صورت الکترونیکی ثبت گردد.
- این اقدام جهت ثبت درخواست می تواند به وسیله حضور همزمان زوجین و یا وکلای آن ها صورت گیرد. پس از ثبت الکترونیکی، درخواست طلاق به دادگاه ارسال شده و توسط واحد ارجاع آن به یکی از شعب قضایی فرستاده می شود.
- سومین مرحله از مراحل طلاق توافقی با صدور رای طلاق توسط جلسه رسیدگی همراه است. بدین صورت که پس از ارجاع پرونده طلاق به شعبه، یک جلسه رسیدگی به آن برگزار می شود و زمان رسیدگی به این جلسه نیز به زوجین اعلام می گردد.
- در این جلسه قاضی پرونده پس از بررسی آن به همراه کارشناسان، رأی نهایی در مورد طلاق توافقی زوجین را صادر می کند.
- در چهارمین و آخرین مرحله از طلاق توافقی صیغه طلاق برای زوجین و با حضور آن ها در دفترخانه طلاق اجرا می شود. برای این کار رأی طلاق صادر شده توسط جلسه رسیدگی می بایست تا سه ماه از صدور آن به دفاتر ثبت ارجاع داده شود.
در این دفاتر صیغه طلاق و ثبت آن برای زوجین انجام می شود البته به شرطی که هر دوی آن ها به طور همزمان در دفتر ثبت حضور داشته باشند و در صورتی که بنا بر دلایلی یکی از آن ها در هنگام اجرای صیغه طلاق و ثبت آن در دفتر ثبت حضور نیابد، این کار انجام نخواهد شد.
از آن جایی که طلاق توافقی زوجین بر اساس توافق قبلی آن ها صورت گرفته است، حق هر گونه فرجام خواهی از آن ها ساقط می شود.
بر همین اساس بهتر است حضور همزمان زوجین در جلسه رسیدگی و ثبت طلاق همراه با وکلای آن ها باشد تا مسئله و مشکل حقوقی خاصی برای آن ها در این زمینه ایجاد نشود.
روند بررسی طلاق توافقی
در حالت کلی روند رسیدگی به طلاق توافقی نسبت به انواع دیگر طلاق از سرعت بیشتری برخوردار است؛ اگر چه با ورود احکام جدیدی چون لزوم حضور همزمان زوجین در جلسه رسیدگی و ثبت طلاق و لزوم اخذ گواهی از مراکز بهزیستی، این روند را نسبت به قبل طولانی تر کرده است.
با این اوصاف پرونده های مربوط به طلاق توافقی را می توان در گروه پرونده های با دادرسی کوتاه مدت قرار داد. همانطور که در این مقاله بدان اشاره شد نحوه بررسی و رسیدگی به این نوع طلاق ها شامل مراحلی است که اجرای آنها لازمه به نتیجه رسیدن درخواست طلاق است.
از آن جایی که پس از صدور رأی قطعی طلاق توافقی، امکان تجدید نظر در حکم صادر شده وجود ندارد، قبل از صدور حکم و اجرای صیغه طلاق و ثبت آن، یک مهل 44 روزه به زوجین داده می شود تا در صورت نیاز و طی دوره اول آن (22 روز اول) درخواست تجدید نظر و طی دوره دوم آن (22 روز آخر) درخواست فرجام خواهی نمایند.
حال اگر پس از گذشت مدت معلوم، هیچ اقدامی از طرف زوجین صورت نگیرد، اجرای صیغه طلاق و ثبت آن به طور قطعی صورت می گیرد.
لزوم حضور زوجین برای طلاق توافقی
همانطور که اشاره کردیم هر کدام از زوجین می بایست به صورت همزمان در جلسه رسیدگی به پرونده توسط دادگاه حضور داشته باشند. البته حضور همزمان آن ها شامل دفتر اجرای صیغه طلاق و ثبت آن نیز می شود که می تواند همراه با وکلای دو طرف نیز صورت گیرد.
همچنین در صورت نیاز به بررسی پزشکی قانونی، اگر زوجه باکره باشد حضور وی در این مرکز الزامی بوده و در سایر موارد تنها کافی است که آزمایش بارداری زوجه مورد بازبینی قرار گیرد.
خوشبختانه در بیشتر دادگاه های خانواده در شهرهای بزرگ مانند تهران آزمایشگاه هایی در نظر گرفته شده است که زوجه می تواند با مراجعه به آن تست بارداری مورد نیاز را انجام دهد.
زمان لازم برای طلاق توافقی
طبق شرایط جدید لحاظ شده برای طلاق توافقی که از سال 97 به بعد مورد استفاده قرار می گیرد، زوجین می بایست جهت اخذ نوبت مشاوره در مراکز غربالگری، به سامانه نوبت دهی طلاق مراجعه نمایند و این مراکز نیز پس از ثبت مشخصات زوجین، آن ها را به یکی از مراکز مشاوره زیر نظر بهزیستی ارجاع می دهد.
این مراکز مشاوره نیز جلسات مشخصی را برای مشاوره با زوجین در نظر می گیرد که معمولا تا 5 جلسه و به مدت 45 روز به طول می انجامد و شرایط زوجین نیز می تواند بر تعداد جلسات و مدت زمان لازم جهت برگزاری آن ها تاثیر بگذارد.
پس از گذراندن جلسات مشاوره و ثبت درخواست طلاق به همراه گواهی عدم انصراف در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و ارسال آن ها به دادگاه، زوجین می توانند جهت ثبت قطعی طلاق به یکی از دفاتر ثبت مراجعه نمایند که این پروسه حدود 3 ماه به طول خواهد انجامید.
مدارک مورد نیاز برای طلاق توافقی
برای ثبت درخواست طلاق توافقی به یک سری مدارک نیاز است که در این بخش به معرفی آن ها خواهیم پرداخت. اولین مدرک مورد نیاز برای این کار عقدنامه یا نکاحیه بوده که می توان از رونوشت آن نیز برای ثبت درخواست استفاده کرد.
حال اگر بنا بر دلایلی عقدنامه زوجین در دسترس نباشد، می توانند با مراجعه به دفترخانه محل ازدواج خود، رونوشت آن را دریافت نمایند.
مدارک مورد نیاز دیگر برای این کار کارت ملی و شناسنامه زوجین بوده که در صورت عدم دسترسی زوجین به کارت ملی، می توانند تنها با استفاده از شماره ملی که از حفظ دارند درخواست طلاق خود را ثبت نمایند.
از دیگر مدارک مورد نیاز برای این کار می توان به گواهی پزشک قانونی در رابطه با باکره بودن زوجه، گواهی بارداری زوجه، توافقنامه کتبی حضانت از فرزندان و ملاقات با آن ها، توافقنامه نحوه پرداخت مهریه، توافق مقدار بخشش مهریه، توافق نفقه، گواهی کتبی مشاوره خانواده در رابطه با درخواست جدایی زوجین و غیره اشاره کرد.
از آن جایی که بسیاری از زوجین برای درخواست طلاق توافقی خود از وکیل کمک می گیرند، وکالت نامه وی نیز باید به همراه این مدارک تحویل داده شود.
هزینه های طلاق توافقی
ثبت درخواست و پیگیری طلاق توافقی با هزینه هایی همراه است که به چهار بخش هزینه جلسات مشاوره، هزینه دفترخانه طلاق، هزینه دادرسی و هزینه حق الوکاله تقسیم می شود.
هزینه جلسات مشاوره برای هر یک از زوجین که در نهایت به 5 جلسه ختم می شود در حدود 5 برابر هزینه تعیین شده برای هر جلسه است که با این احتساب هزینه تمام شده برای زوجین در حدود 10 برابر هزینه تعیین شده برای هر جلسه خواهد بود.
البته هزینه جلسات که توسط شورای نظارت بر قیمت ها تعیین می شود می تواند بسته به شرایط تغییر کند.
هزینه دادرسی نیز به عنوان یکی دیگر از هزینه های لحاظ شده برای طلاق توافقی، در هنگام ارجاع درخواست طلاق به دفتر خدمات الکترونیک قضایی پرداخت می گردد که در صورت عدم دسترسی به این دفاتر می توان این هزینه را به حساب قوه قضاییه واریز کرد.
از آن جایی که طلاق توافقی با عدم درخواست مالی همراه بوده، از هزینه دادرسی نسبتا پایینی نیز برخوردار است.
هزینه دفترخانه صیغه و ثبت طلاق از دیگر هزینه های در نظر گرفته شده برای این کار بوده که مقدار آن بستگی به محل دفترخانه و نرخ قیمتی آن جا دارد که می تواند از یک دفترخانه به دفترخانه دیگر متفاوت باشد.
در آخر هزینه برآورد شده دیگر برای این نوع طلاق ها هزینه ای است که به وکلای زوجین پرداخت می شود.
از آن جایی که حضور وکیل در کنار هر کدام از زوجین و یا به عنوان نماینده آن ها امری مهم و تاثیرگذار است، هر کدام از زوجین می بایست هزینه هایی را به عنوان حق الوکاله وکلای خود در نظر بگیرند.
البته حق الوکاله هر وکیل با وکیل دیگر می تواند متفاوت باشد و به طبع وکلای مجرب و با سابقه بالا از حق الوکاله بالایی برخوردار هستند.
شرایط مهریه در طلاق توافقی
طلاق توافقی که بر اساس توافق زوجین صورت می گیرد با عنوان طلاق خلع از سوی دادگاه صادر می شود و بدین معناست که زوجه، تمام یا بخشی از مهریه خود را با توافق قبلی به زوج خود می بخشد و وی نیز قبول بخشش می کند.
همچنین پرداخت مهریه زوجه توسط زوج می تواند به صورت یک جا، مدت دار یا اقساطی صورت گیرد. پرداخت یک جای مهریه زوجه توسط زوج بدین صورت بوده که مقدار مهریه بخشیده شده از مقدار کل مهریه مندرج در عقدنامه کسر شده و مقدار باقیمانده آن به صورت یک جا توسط زوج پرداخت می شود. گاهی زوج توانایی پرداخت مابه التفاوت مهریه را نداشته و از این رو زوجه پرداخت مهریه باقیمانده را به صورت مدت دار یا اقساطی تعیین می کند.
در چنین شرایطی زوج موظف است طی زمان تعیین شده کل مهریه را پرداخت نماید و یا اینکه طی چندین قسط متوالی و به صورت تدریجی به پرداخت آن اقدام نماید.
شرایط حضانت فرزندان در طلاق توافقی
از توافقات مهم در این نوع طلاق ها که توسط زوجین صورت می گیرد، توافق بر سر چگونگی حضانت فرزند یا فرزندان است. در این رابطه شرایط و مواردی وجود دارند که در این بخش به بررسی آن ها خواهیم پرداخت.
- مورد اول اینکه طبق قانون پسران بالای 15 سال و دختران بالای 9 سال به دلیل خارج شدن از محدودیت سنی تعریف شده، شامل حضانت زوجین به عنوان والدین آن ها نمی شوند و دادگاه نیز در رابطه با آنها تکلیفی برعهده ندارد.
- مورد دیگری که در این رابطه مطرح می شود، درخواست بخشیدگی مهریه در قبال حضانت فرزندان است که این درخواست توسط زوجه مطرح می گردد در حالی که هیچ گونه وجه قانونی ندارد.
- مورد سوم در این رابطه میزان ملاقات تعیین شده برای زوجین در ملاقات با فرزندان بوده که با چگونگی پرداخت نفقه آن ها و مقدار تعیین شده آن در ماه در ارتباط است. به عنوان مثال باید مشخص شود که از بین زوج و زوجه کدام یک وظیفه پرداخت نفقه فرزندان را برعهده دارند و مقدار پرداخت شده آن در ماه می بایست چقدر باشد.
- مورد آخر بدین صورت بوده که اگر بین زوجین اختلافی ایجاد شود که حضانت فرزندان را تحت تأثیر قرار دهد، ملاکی که دادگاه برای حل این اختلاف در نظر می گیرد بر اساس مصلحت فعلی فرزندان بوده و از توافقی که قبلاً در رابطه با حضانت آن ها انجام شده است، صرف نظر می کند.
آیا برای طلاق توافقی نیاز به وکیل است؟
همانطور که می دانید پیگیری درخواست های حقوقی و قضایی مانند طلاق توافقی نیازمند طی کردن مراحل و ضوابطی است که زوجین درگیر این پرونده ها ممکن است نتوانند به تنهایی از عهده آن ها برآیند.
همچنین پیگیری این درخواست ها با روال قانونی مشخصی همراه بوده که از طریق مراجع معینی قابل اجرا هستند و هرگونه کوتاهی و اشتباه در مسیر رسیدگی به این درخواست ها می تواند سبب طولانی شدن فرایند پیگیری پرونده و یا بروز اشتباه در مسیر اجرای آن شود.
همانطور که در بخش های مختلف این مقاله اشاره کردیم، پیگیری و ثبت درخواست طلاق توافقی بر اساس شرایط و قوانین مشخصی صورت می گیرد که انجام درست و به موقع هر کدام از این مراحل می تواند به زوجین در جهت رسیدن به یک نتیجه مطلوب کمک زیادی کند.
با این توصیفات پیگیری و ثبت درخواست طلاق توافقی زمانی به بهترین شکل ممکن صورت می گیرد که فرایند رسیدگی به آن مطابق با روال معمول و قانونی آن باشد.
پس برای این کار شما نیازمند مشورت با فردی هستید که با تمام زیر و بم های لازم جهت رسیدگی به این درخواست ها آشنایی داشته باشد و این فرد می تواند وکیل شما باشد.
از این رو شما قبل از اقدام به ثبت درخواست می توانید با وکیل خود در ارتباط باشید و نحوه انجام مراحل قانونی و قضایی این درخواست ها را از وی بپرسید.
علاوه بر آن وکیل شما در طی فرآیند درخواست طلاق توافقی می تواند به عنوان یک مشاور در کنار شما باشد و یا در صورت لزوم به عنوان نماینده شما در جلسات دادرسی، اجرا و ثبت صیغه طلاق حضور پیدا کند.
مرکز اینترنتی طلاق 24
سایت طلاق 24 در زمینه بررسی و حل مسائل حقوقی و اختلافات خانوادگی زوجین توانسته است مشاوره های خوبی را به متقاضیان خود منتقل کند؛ بر همین اساس توصیه ما این است که در رابطه با موضوعاتی چون طلاق توافقی زوجین و غیره به سایت طلاق 24 مراجعه کرده و از مزایا و راهنمایی های مؤثر آن بهره مند شوید.
همچنین این سایت از تجربیات کاربران از سراسر وب استفاده کرده و خود هیچ تائید و یا ردی نسبت به این ادعاها ندارد. از آن جایی که زوجین در زندگی مشترک خود با مشکلات مختلف و متعددی رو به رو می شوند و این مشکلات می تواند خاطر هر کدام از آن ها را برنجاند و مقدمات جدایی آن ها را فراهم کند؛ با این حال سایت طلاق 24 پیشنهاد می کند که زوجین با صلح و سازش مشکلات بین خود را حل و فصل کنند و اگر طی چنین شرایطی هیچ نتیجه مطلوبی حاصل نشد، زوجین می توانند با استفاده از حق قانونی خود به صورت توافقی طلاق بگیرند که در این مسیر سایت طلاق 24 می تواند جوابگوی سؤالات مختلف و متعدد شما عزیزان در این رابطه باشد.
در معرفی طلاق توافقی می توان به این تعریف استناد کرد که نوعی طلاق بوده که در آن زوجین بدون هیچ شکایت و زد و بندی، تصمیمات خود در قبال مهریه، حضانت فرزندان، نفقه و غیره را از قبل و به صورتی توافقی انجام داده اند و تنها به ثبت قانونی درخواست طلاق از طریق مراجع قانونی نیاز دارند.
از جمله موضوعات مهم مورد توافق در این نوع طلاق ها می توان به موضوع مهریه زوجه اشاره کرد که با توافق وی تمام یا بخشی از آن بخشیده شده و مابقی آن به صورت یکجا یا اقساطی توسط زوج پرداخت می گردد.
همانطور که در این مقاله بدان اشاره شد جهت پیگیری و ثبت طلاق توافقی می توانید از شرایط، مراحل و مراکز ذکر شده در این مقاله استفاده نمایید و درخواست طلاق قطعی خود را به ثبت برسانید.
با این وجود توصیه ما به شما این است که جهت مدیریت زمان و دستیابی به یک نتیجه مطلوب، از یک وکیل مجرب و باتجربه در زمینه مسائل خانوادگی و طلاق کمک بگیرید. همچنین جهت حل مشکلات قضایی، خانوادگی و زناشویی خود می توانید به سایت طلاق 24 مراجعه کرده و از مزایای بسیار آن بهره مند شوید.
