طلاق توافقی در محضر چگونه است؟

یکی از انواع طلاق که امروزه در بین زوجین بسیار رواج پیدا کرده است، طلاق توافقی می‌باشد. در طلاق توافقی، زوجین به این نتیجه می‌رسند که دیگر امکان ادامه رابطه مشترک وجود ندارد و در نهایت از یکدیگر طلاق می‌گیرند.

در هر صورت زوجینی که متقاضی طلاق توافقی هستند، باید به این موضوع توجه داشته باشند که مراحل و فرآیند مختلفی را باید به منظور طلاق انجام دهند تا بتوانند از هم جدا شوند.

یک سری از مسائل که در رابطه با رابطه زوجیت بوده، باید تکلیف آن‌ها بعد از طلاق توافقی مشخص شود. موضوعاتی مانند مهریه، نفقه و حضانت از جمله موضوعات مهم و ضروری در طلاق توافقی است که زوجین باید پیش از طلاق، تکلیف آن‌ها را مشخص کنند.

در واقع زمانی که زوجین برای طلاق توافقی به دادگاه مراجعه می‌کنند، بایستی مدارکی مانند توافق نامه را در اختیار قاضی قرار گیرد تا صدور حکم طلاق بر اساس همان مدارک صورت گیرد.

طلاقی که با توافق زوجین صورت می‌گیرد، به این معناست که طرفین بابت طلاق، رضایت کامل دارند و دیگر اختلاف نظری پیرامون جدا شدن طرفین وجود ندارد. بنابراین زن و شوهری که تصمیم نهایی خود در رابطه با طلاق را گرفته‌اند و می‌خواهند در سریع‌ترین زمان ممکن، از هم طلاق بگیرند، طلاق توافقی می‌تواند راهکار مناسبی برای آن‌ها باشد.

از آن جهت که مراحل طلاق توافقی، تقریبا زمان‌بر و طولانی است، لازم است تا زوجین در این زمینه وکیل بگیرند تا انجام فرآیند طلاق توافقی بدون مشکل خاصی انجام شود.

در صورتی که زوجین مراحل حضور در جلسات مشاوره و فرآیند دادرسی را انجام دادند، دادگاه گواهی عدم امکان سازش را صادر می‌کند. حال بایستی زوجین با در اختیار داشتن مدارک و حکم دادگاه جهت ثبت طلاق به محضر مراجعه کنند.

مراجعه به محضر در واقع آخرین مرحله در دعاوی طلاق است که به منزله ثبت واقعه طلاق، حضور در دفترخانه الزامی است. نحوه انجام طلاق توافقی در محضر، فرآیند خاص خود را دارد که در این مقاله به بررسی کامل این موضوع می‌پردازیم.

در طلاق 24، مشاوران و وکلای مجرب و متخصصی وجود دارند که با دریافت مشاوره حقوقی طلاق توافقی از آن‌ها می‌توانید بدون مشکلی مراحل طلاق را انجام دهید.

مشاوره‌هایی که در ارتباط با طلاق در اختیار شما قرار می‌گیرد، از طریق آن‌ها این امکان برای شما فراهم است تا بتوانید طلاق را شخصا و بدون کمک دیگران انجام دهید.

طلاق توافقی چیست؟

در بین انواع طلاق، طلاق توافقی در بین زوجین بسیار کارایی دارد. طلاق توافقی را می‌توان ساده‌ترین نوع طلاق در نظر گرفت. در این نوع طلاق برخلاف سایر طلاق‌ها، دیگر بحث جلب رضایت شوهر برای طلاق و سایر موضوعات طلاق مطرح نیست.

زوجین با ساده‌ترین شکل ممکن می‌توانند برای طلاق اقدامات لازم را انجام دهند. بنابراین در مورد این موضوع که طلاق توافقی چیست، می‌توان گفت که نوعی از طلاق که به شیوه توافقی بین زوجین صورت می‌گیرد، به عنوان طلاق توافقی شناخته می‌شود.

هیچگونه اختلاف نظری بین زوجین در طلاق توافقی وجود ندارد و زن و شوهر می‌توانند بدون مشکل خاصی از یکدیگر طلاق بگیرند. علت نامگذاری این نوع طلاق به دلیل توافقی بودن عمل طلاق است.

در سایر طلاق‌ها که توافق دو طرفه وجود ندارد و در آن یکی از زوجین تمایل به طلاق دارند، عملا طلاق گرفتن روند طولانی‌تری دارد و به خصوص این موضوع در خصوص طلاق از طرف زوجه مطرح است.

در طلاق از طرف زن، رضایت شوهری الزامی است، مگر آن که زوجه یک سری دلایلی را عنوان کند که بتواند حتی بدون جلب رضایت شوهر نیز برای طلاق اقدام نماید. اما در طلاق توافقی دیگر این مسائل مطرح نیست و زوجین بر اساس توافقاتی که با یکدیگر انجام داده‌اند، برای طلاق اقدامات لازم را انجام می‌دهند.

توافقاتی که در طلاق انجام می‌شود، مبنای اصلی طلاق توافقی است و اگر توافق دو طرفه برای طلاق وجود نداشته باشد، دیگر طلاق توافقی معنا و مفهوم خاصی ندارد.

طلاق توافقی در قانون ایران

در قانون ایران، طلاق به دو دسته کلی طلاق بائن و طلاق رجعی تقسیم بندی شده است. البته تقسیم بندی دیگری بر اساس طرف درخواست دهنده طلاق وجود دارد که شامل طلاق از طرف مرد، طلاق از طرف زوجه و طلاق توافقی است. اما در هر صورت اگر بخواهیم طلاق توافقی را در مورد طلاق بائن و رجعی تقسیم بندی کنیم، باید گفت که طلاق توافقی نوعی طلاق بائن است.

طلاق بائن شامل طلاق خلع و طلاق مبارات است. قانون ایران مستقیما به این موضوع اشاره نکرده است که طلاق توافقی جزی از طلاق بائن است اما از تعاریف انواع طلاق بائن می‌توان گفت که طلاق خلع و مبارات می‌توانند نوعی طلاق توافقی باشند.

طبق ماده 1146 قانون مدنی، در طلاق خلع، زن به واسطه کراهتی که نسبت به شوهر خود دارد، مالی به شوهر می‌دهد تا او را طلاق دهد.

بر اساس ماده 1147 قانون مدنی، طلاق مبارات، به طلاقی گفته می‌شود که زن و شوهر به واسطه تنفری که از یکدیگر دارند و با بذل مالی از طرف زوجه در نهایت طلاق صورت می‌گیرد. با تعاریف بیان شده می‌توان گفت که طلاق خلع و مبارات می‌تواند نوعی طلاق توافقی باشد.

در طلاق خلع، زوجه متقاضی طلاق بوده اما زوج رضایتی برای طلاق ندارد. حال زن با بذل مال مشخصی، نظر شوهر را برای طلاق به خود جلب می‌کند.

در طلاق مبارات نیز کراهت و تنفر زن و شوهر به صورت دو طرفه است و بنابراین تعاریفی دو طلاف مزبور نشان دهنده توافقی بودن طلاق است.

در طلاق بائن اصولا امکان رجوع برای شوهر به زوجه بعد از طلاق وجود ندارد و طلاقی که از نوع توافقی باشد، دیگر رجوع به زوجه بعد از طلاق امکان پذیر نیست. در طلاق توافقی، زن و شوهر صرفا در مورد جدایی زوجین، به توافق نرسیده و سایر موضوعات از قبیل نفقه، مهریه، حضانت و غیره را به توافق می‌رسند.

بنابراین طلاق توافقی از نوع طلاق بائن است و بر اساس مستندات قانونی علی الاصول طلاق توافقی را نمی‌توان به عنوان طلاق رجعی در نظر گرفت.

فرآیند قانونی طلاق توافقی

دعاوی طلاق، دارای مراحل و فرآیند مختلفی است و حتی برای طلاق توافقی نیز مراحل مشخصی در قانون عنوان شده است. اغلب زن و شوهرهایی که قصد جدایی دارند، با این تصور برای طلاق توافقی اقدام می‌کنند که این نوع طلاق، دیگر نیازی به انجام مراحل و فرآیندی نبست و زوجین تنها به صرف این که دادخواست طلاقی را به دادگاه بدهند، حکم طلاق صادر می‌شود.

اما از لحاظ قانونی، تا زمانی که مراحل تعیین شده برای طلاق توافقی انجام نشود، دادگاه امکان صدور حکم طلاق را نخواهد داشت. در هر صورت مراحل و فرآیندی که برای طلاق توافقی تعیین شده است، شامل موارد زیر است:

• مراحل قبل از طلاق توافقی در محضر
• مراحل طلاق توافقی در محضر

تمامی مراحل طلاق توافقی را می‌توان به مراحل بعد از طلاق یا قبل از طلاق تقسیم بندی کرد. قبل از آن که مرحله طلاق به حضور در محضر برسد، لازم است تا زوجین فرآیندی را انجام دهند. ثبت طلاق در دفترخانه، آخرین مرحله در طلاق توافقی و سایر طلاق‌ها است.

اگر تمامی مراحل و پروسه قانونی طلاق انجام نشود، قانونا امکان صادر شدن گواهی عدم سازش و یا حکم طلاق وجود ندارد. حال با عدم صدور حکم طلاق، زوجین این امکان را ندارند که اقدامات لازم به منظور ثبت طلاق توافقی در محضر را انجام دهند.

در قانون صراحتا ذکر شده است که به ثبت رسیدن طلاق تنها در صورتی امکان پذیر است که دادگاه در این زمینه مجوز لازم را صادر نماید.

با توجه به اهمیت موضوع طلاق توافقی و مراحل آن در ادامه هر یک از فرآیند قانونی که بایستی برای طلاق انجام شود، مورد بررسی قرار می‌گیرد.

مراحل قبل از طلاق توافقی در محضر

همانطور که گفته شد، فرآیند طلاق توافقی را می‌توان به مراحل قبل از طلاق در محضر و مراحل طلاق در زمان محضر تقسیم‌بندی نمود.

در واقع امکان این که زن و شوهر به صورت مستقیم، درخواست طلاق را در محضر به ثبت برسانند، وجود ندارد و پیش از آن ضروری است تا فرآیند طلاق بر اساس آنچه که در قانون عنوان شده است، انجام شود. در این بخش تمامی اقداماتی که باید قبل از مراحل طلاق در محضر انجام شود، به آن اشاره خواهیم نمود.

شرکت در جلسات مشاوره

اولین اقدام قانونی در طلاق توافقی، شرکت در جلسات مشاوره است. زمانی که زوجین بخواهند تا برای طلاق توافقی اقدام کنند، باید در ابتدا جلسات مشاوره در امور خانواده را انجام دهند. در قانون حضور در مراکز مشاوره امور خانواده برای طلاق توافقی، الزامی شده است.

مراکز مشاوره خانوادگی به منظور تحکیم مبانی خانواده و جلوگیری از افزایش اختلافات خانوادگی و طلاق و سعی در ایجاد صلح و سازش تشکیل شده‌اند. جلسات مشاوره خانواده با حضور زوجین یا وکیل آن‌ها برگزار می‌شود. گاهی زوجین بنا به دلایلی امکان حضور در جلسات مشاوره را ندارند که می‌توانند به منظور انجام دادن این مرحله، وکیلی را به نمایندگی خود بفرستند.

به موجب ماده 25 قانون حمایت خانواده، در صورتی که زوجین متقاضی طلاق توافقی باشند، دادگاه باید موضوع را به مرکز مشاوره خانواده ارجاع دهد. در این موارد طرفین می‌توانند تقاضای طلاق توافقی را از ابتدا در مراکز مذکور مطرح کنند.

در صورت عدم انصراف متقاضی از طلاق، مرکز مشاوره خانواده موضوع را با مشخص کردن موارد توافق جهت اتخاذ تصمیم نهایی به دادگاه منعکس می‌کند.

علت اجباری شدن حضور در مراکز مشاوره پیش از طلاق توافقی این است که با راهکارها و مشاوره‌هایی که در اختیار زوجین قرار می‌گیرد، آن‌ها از انجام طلاق صرف نظر نموده و به نحوی مانع از طلاق زوجین گردد.

در بسیاری از اوقات، جلساتی که در این زمینه برگزار می‌شود، تاثیرات قابل توجهی در مورد این که زوجین از تصمیم جدا شدن خودداری نموده و در جهت برگشت مجدد به زندگی خود باشند.

طبق قانون افرادی که به زوجین مشاوره می‌دهند، همه آن‌ها دارای تخصص در زمینه مشاوره به خصئوص امور خانواده هستند و می‌توانند راهکارهایی را ارائه دهند که زن و شوهر در نهایت دیگر طلاق نگیرند.

در هر صورت اگر با برگزاری جلسات متعدد مشاوره، در نهایت نتیجه بر این شد که دیگر امکان سازش بین زوجین وجود ندارد، گواهی عدم انصراف از طلاق به متقاضیان طلاق توافقی داده می‌شود.

ارائه دادخواست طلاق

در بخش قبل، مرحله اول طلاق توافقی مورد بررسی قرار گرفت. گام نخست طلاق توافقی با انجام مرحله حضور در جلسات مشاوره آغاز می‌شود و با ارائه دادخواست طلاق ادامه پیدا می‌کند.

با برگزاری کردن جلسات مشاوره، در صورتی که مشاور تشخیص دهد که امکان سازش در بین زن و شوهر متقاضی طلاق، وجود ندارد، گواهی را در این زمینه صادر می‌کند.

گفتنی است که در قانون برای طلاق توافقی، حضور در جلسات مشاوره اجباری شده است. در طلاق‌هایی که به صورت یکطرفه هستند، عموما در صورتی که دادگاه تشخیص بدهد، لازم است تا زوجین حضور در جلسه مشاوره امور خانواده را داشته باشند.

با گواهی که از طریق مراکز مشاوره ارائه می‌شود، زن و شوهر این امکان را دارند که برای ثبت دادخواست طلاق اقدامات لازم را انجام بدهند.

زوجین بعد از آن که به مراکز مشاوره مراجعه کردند، از طریق گواهی عدم انصراف از طلاق می‌توانند دادخواست خود را به ثبت برسانند. دادخواست ابتدا در دفاتر الکترونیک قضایی ثبت شده و سپس به دادگاه خانواده ارجاع داده می‌شود.

مدیر دفتر دادگاه دادخواست طلاق را مورد بررسی قرار می‌گیرد و در صورت نبود مشکل قانونی در آن، وقت دادرسی را تعیین می‌کند. چنانچه دادخواست به لحاظ حقوقی مشکل داشته باشد و تشریفات قانونی در آن رعایت نشده باشد، توسط مدیر دفتر دادگاه رد می‌شود.

انجام مراحل دادرسی در دادگاه خانواده

مرحله دیگر طلاق توافقی، انجام روال دادرسی است. با پشت سر گذاشتن مراحلی چون شرکت در جلسات مشاوره خانواده و ثبت دادخواست طلاق، حال لازم است تا مراحل حضور در دادگاه انجام شود. تنها مزیت طلاق توافقی در مقایسه با سایر طلاق‌ها این است که زن و شوهر می‌توانند با گرفتن وکیل، انجام دادن تمامی مراحل و فرآیند طلاق را بر عهده وکیل قرار بدهند.

با ارائه دادخواست طلاق، مدیر دفتر دادگاه نوبت رسیدگی را به طرفین دعوا ابلاغ نموده و با حضور در دادگاه و نبود مشکل خاصی، عموما دادگاه در همان جلسه نخست، گواهی عدم امکان سازش را صادر می‌کند. ارائه توافق‌نامه مکتوب در طلاق توافقی الزامی است و این برگه نشان دهنده انجام توافقات در مورد تمامی مسائل مرتبط با دوران بعد از طلاق است.

در جلسات دادرسی، دادگاه توضیحات و ادله طرفین را مورد بررسی قرار می‌دهد و در صورتی که تصمیم آن‌ها بر طلاق باشد، در نهایت حکم مقتضی صادر می‌شود. در این صورت دادگاه مبادرت به صدور حکم طلاق یا گواهی عدم سازش می‌نماید.

در مجموع روند طلاق توافقی پیش از ثبت آن در محضر، این گونه است که زوجین ابتدا به مراکز مشاوره مراجعه کرده که در صورت منصرف نشدن طرفین، گواهی عدم انصراف از طلاق صادر می‌شود. از طریق این گواهی دادخواست طلاق در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت شده و پس از ثبت آن در دادگاه خانواده رسیدگی می‌شود.

چنانچه طرفین همچنان بر نظر خود باقی باشند، دادگاه گواهی عدم امکان سازش را صادر می‌نماید. زوجین با مراجعه به محضر و از طریق گواهی عدم سازش، طلاق را به صورت رسمی ثبت می‌کنند.

نحوه انجام طلاق توافقی در محضر

با بررسی مراحل و فرآیند طلاق توافقی پیش از حضور در محضر، حال بایستی فرآیند طلاق در زمان محضر مورد بررسی قرار گیرد. زمانی که زوجین کلیه مراحل و اقدامات قانونی طلاق توافقی را انجام دادند، دادگاه حکم طلاق را صادر می‌کند و با این گواهی و سایر مدارک مربوطه، این امکان را دارند که به منظور ثبت طلاق به محضر مراجعه کنند.

ثبت طلاق در محضر جز ساده‌ترین مرحله در طلاق توافقی است. در واقع مشکل‌ترین مراحل طلاق توافقی پیش از حضور در محضر انجام شده است و زوجین کافی است با در دست نداشتن یک سری از مدارک و با حضور داشتن شهود به یکی از دفاتر ثبت ازدواج و طلاق مراجعه کنند.

بعد از این که دادگاه گواهی عدم امکان سازش یا حکم طلاق صادر نمود، متقاضیان طلاق توافقی باید به محضر یا دفترخانه ازدواج و طلاق مراجعه و مدارک و اطلاعات مورد نیاز برای ثبت طلاق در دفترخانه را ارائه نمایند. تا زمانی گواهی عدم سازش یا حکم طلاق از سوی دادگاه صادر نشود، امکان ثبت طلاق در محضر وجود ندارد.

در صورتی که دفتر خانه بدون گواهی طلاق توافقی را ثبت کند، مرتکب تخاف شده و امکان پیگیری قانونی وجود دارد. چنانچه مراجع ذی ربط از ثبت طلاق توافقی بدون گواهی توسط دفتر خانه مطلع شوند، مطابق قانون جریمه خواهد شد.

علاوه بر حکم طلاق یا گواهی عدم سازش، ارائه مدارک شناسایی، سند ازدواج، گواهی عدم بارداری، معرفی شهود و پرداخت هزینه‌های قانونی دفترخانه جزء شرایط ثبت طلاق در محضرخانه است.

در هر صورت می‌توان گفت که اگر مشکلاتی در زمان ثبت طلاق مانند ناقص بودن مدارک یا موارد دیگر، وجود داشته باشد، امکان به ثبت رسیدن طلاق توافقی در محضر وجود ندارد.

اگر زوجین می‌خواهند که بدون مشکل خاصی، در نهایت از هم طلاق بگیرند، بنابراین لازم است تا این مرحله را نیز به درستی انجام دهند.

موارد تخلف ثبت طلاق در محضر

در طی سالیان گذشته شاهد بروز تخلفاتی در حوزه ثبت طلاق و موارد مرتبط با محضرخانه بوده‌ایم. مواردی مانند ثبت طلاق بدون حضور شهود یا ثبت طلاق بدون حکم طلاق، جز موارد شایع تخلفات و رفتارهای غیر قانونی در طلاق توافقی است.

گاهی برخی از دفترخانه‌های متخلف، با دریافت مبالغ بالا، اقدام به ثبت طلاق بدون حکم دادگاه می‌کنند که چنین موضوعاتی در قانون جرم انگاری شده است و در قانون برای آن مجازات تعیین شده است.

همچنین جاری شدن خطبه طلاق و در نهایت ثبت آن بایستی با حضور تعدادی از شهود که زوجین آن‌ها را معرفی می‌کنند، انجام شود. بنابراین هرگونه عملی که در زمان ثبت واقعه طلاق انجام شود و مطابق با اصول قانونی نباشد، تخلف محسوب شده و پیگیری قضایی برای آن امکان پذیر است.

مدارک لازم برای ثبت طلاق در محضر

به منظور ثبت طلاق توافقی در محضر، بایستی مدارک مشخضی از قبل توسط متقاضیان آماده شود و در روز مراجعه به دفترخانه در اختیار سردفتر قرار گیرد.

در صورتی که مدارک ارائه شده، مشکلی نداشته باشد، خطبه عقد جاری شده و در نهایت ثبت آن انجام می‌شود. اما در صورت نواقصی در مدارک ارسالی برای ثبت طلاق توافقی، زوجین باید مجددا اقدامن به رفع نواقص موحود نمایند.

حال به منظور ثبت طلاق توافقی، وجود مدارک زیر الزامی است:

• اصل شناسنامه و اصل کارت ملی زوجین به همراه کپی آن‌ها
• اصل سند ازدواج یا قباله نکاح و یا رونوشت آن
• معرفی دو نفر شاهد مرد که عادل و عاقل باشند.
• ارائه گواهی عدم بارداری از سوی زوجه در صورتی که زن باکره و یائسه نباشد و این آزمایش را در یکی از مراکز آزمایشگاهی انجام داده باشد. لازم به ذکر است که زن در مدت ثبت طلاق در محضر نباید در دوره عادت ماهیانه باشد؛ چرا که طلاق در زمان عادت ماهیانه صحیح نیست و سردفتر موقع طلاق باید اطلاعات مورد نیاز در این خصوص را از زوجه کسب نماید.
• گواهی عدم امکان سازش که از سوی دادگاه صادر شده است. مدت زمان اعتبار گواهی عدم امکان سازش صرفا سه ماه است و اگر در این سه ماه برای ثبت طلاق توافقی در محضر اقدام نشود، به منزله انصراف از ثبت طلاق توافقی است و زوجین دوباره باید تشریفات صدور گواهی عدم امکان سازش را طی کنند.
• پرداخت هزینه ثبت طلاق توافقی به دفترخانه اصولا با توافق زن و شوهر تعیین می‌شود.

با ارائه مدارک فوق و مراحل ذکر شده، طلاق توافقی که مورد درخواست زوجین است، ثبت می‌شود و با جاری شدن صیغه طلاق، رابطه محرمیت بین زوجین از بین رفته و دیگر می‌توانند مستقل از یکدیگر زندگی کنند.

مشاوره حقوقی برای ثبت طلاق توافقی در محضر

طرح دعاوی خانواده پیچیدگی‌های خاص خود را دارند و قطعا داشتن اطلاعات و دانش حقوقی می‌تواند در این زمینه بسیار کارساز باشد. متاسفانه بسیاری از مسائل و مشکلات پیش آمده در حوزه طلاق به دلیل عدم اطلاع از راه و روش‌های قانونی و حقوقی می‌باشد و به همین جهت وجود وکیل و یا مشاور و کارشناس حقوقی مجرب می‌تواند در این زمینه موثر باشد.

در ارتباط با پرونده‌های طلاق، اخذ وکیل می‌تواند کمک فراوانی به شاکی نماید و در روند رسیدگی به پرونده تاثیر به سزایی خواهد داشت. اما به دلایل مختلف ممکن است دسترسی به وکیل برای پرونده طلاق وجود نداشته باشد.

مثلا شاکی زمان کافی برای طرح دعوا ندارد و یا حق الوکاله سنگین وکلا مانع از این کار می‌شود. در این صورت بهترین گزینه برای طرح شکایات مرتبط با طلاق، مشاوره‌های حقوقی به صورت آنلاین و تلفنی است.

مشاوره‌های حقوقی آنلاین یا تلفنی مزیت‌های فراوانی دارد که برخورداری از شرایط مناسب اطلاعات حقوقی امکان پذیر است. از طریق مشاوره حقوقی می‌توان درخواست طلاق توافقی را در دفتر خانه یا محضر ثبت کرد. در واقع با کمترین هزینه و در کوتاه‌ترین زمان ممکن می‌توان درخواست طلاق را از این روش طرح کرد.

سامانه طلاق 24 با بهره‌مندی از مشاوران و کارشناسان مجرب و متخصص در امور خانواده و ارائه خدماتی نظیر مشاوره‌های تخصصی حقوقی، می‌تواند شما را در تمامی مراحل ثبت طلاق توافقی در محضر راهنمایی نماید.

مشاوره حقوقی برای ثبت طلاق طلاق توافقی در دفتر خانه توسط سامانه طلاق 24 به صورت تخصصی انجام می‌شود و یقینا به راحتی می‌توانید اقدام به ثبت طلاق به صورت رسمی در محضر نمایید. همچنین تهیه و تنظیم انواع دادخواست طلاق با موضوعات گوناگون به صورت کاملا تخصصی توسط این سامانه صورت می‌گیرد.